Rag_basic/data/data_raw10k/ooku.txt

Ōoku

Đại Áo (chữ Hán: 大奥; おおおくŌoku) hiểu đơn giản là hậu cung của thành Edo (Tokyo, Nhật Bản ngày nay), nơi mà rất nhiều phụ nữ có quan hệ với Tướng quân (shōgun) đương kim cư trú. Khu vực tương tự hậu cung trong lâu đài của những lãnh chúa (大名Đại Danh; daimyō) quyền lực cũng được gọi bằng thuật ngữ này. Đại Áo là nơi sống của mẹ (tướng mẫu), vợ (chính thất) và thê thiếp (Kế thất, trắc thất..) của tướng quân.
Đồn rằng, trong Đại Áo có đến hàng ngàn phụ nữ, gồm cả người giúp việc và các chức sắc khác. Giống như các phần còn lại của lâu đài Edo, Đại Áo cũng là một trong những đầu mối mưu đồ chính trị của Mạc phủ.
Lịch sử.
Sau khi thành lập Mạc phủ Tokugawa, tướng quân Tokugawa Ieyasu cho xây dựng các cung điện ở thành Edo. Trong những cung điện ấy cũng đã có những khu được gọi là Đại Áo, tuy nhiên vào thời đó, chưa có sự phân biệt ranh giới giữa "Biểu" (表; Hyō) - là nơi làm chính trị và "Áo" (奥; Oku) - là nơi sinh sống của tướng quân và gia đình. Đến năm Nguyên Hoà thứ 4 (1618), ranh giới này được dựng lên theo lệnh của tướng quân đời thứ 2, Tokugawa Hidetada, qua việc ban hành đạo luật mang tên "Bích Thư" (壁書; Kabegaki) . Sau đó, "Bản Hoàn" (本丸; Honmaru) được chia thành "Biểu" (表; Hyō) - trị sở của chính quyền Mạc phủ Tokugawa và "Trung áo" (中奥; Nakaoku) - nơi sinh sống và làm việc của tướng quân. Đại Áo được đặt tại khu vực gọi là Trung áo này. Tới đời tướng quân thứ 3 Tokugawa Iemitsu, nhũ mẫu Kasuga-no-Tsubone (春日局; Xuân Nhật Cục) là người cho phát triển hàng loạt những quy tắc, tổ chức sắp xếp Đại Áo trở thành giống như chúng ta biết đến ngày nay.
Ở Đại Áo, những người phụ nữ phải sống ở đây gần như cả cuộc đời (ngoại trừ một số Áo Nữ Trung cấp thấp) và không được ra ngoài khi không được cho phép. Ngoài ra, các Áo Nữ Trung cũng không được nói cho người khác biết có chuyện gì xảy ra ở Đại Áo, nếu bị phát hiện sẽ phạt rất nặng, vì vậy các thông tin về Đại Áo lưu truyền rất hạn chế. Mạc phủ cũng đặt ra điều luật cấm nam giới ra vào Đại Áo, chỉ có một cửa duy nhất được mở dưới sự kiểm soát chặt chẽ nhằm phục vụ hoạt động vận chuyển hàng hóa vào cung. Đàn ông dù cố ý hay vô ý nhập cung đều bị xử tử. Hành lang tướng quân đi qua để vào Ōoku được gọi là "Ngự Linh Lang Hạ" (御鈴廊下; Osuzu Rōka), tên gọi này bắt nguồn từ việc các chiếc chuông sẽ được rung lên khi shogun ngự giá. Đây là lối đi duy nhất để vào Ōoku và thông thường thì nó luôn được khóa. Nhưng để thoát hiểm trong những thiên tai như động đất hay hỏa hoạn, một lối đi nữa được xây dựng sau đó, gọi là "Hạ Ngự Linh Lang Hạ" (下御鈴廊下; Shimo Osuru Rōka). Việc mở cửa Ngự Linh Lang Hạ do Ngự Đĩnh Khẩu phụ trách.
Năm 1868, trong cuộc Minh Trị Duy Tân, toàn bộ thành Edo bị triều đình thu hồi. Cũng như những chức sắc khác trong thành, các Áo Nữ Trung bị buộc rời khỏi Đại Áo, vì thế không thể tránh khỏi nhiều thông tin trước đây được coi là thông tin mật lọt ra ngoài, tuy nhiên chúng đã bị pha trộn, tồn tại dưới dạng những câu chuyện nửa kỳ ảo, nửa hiện thực.
Cấu trúc.
Dưới thời Edo, lâu đài Edo được gọi là "Ngự Thành" (御城; Ojō). Bên trong "Ngự Thành" là các lớp tường thành phòng thủ xây bằng đá, có hào sâu và lính tráng canh gác cẩn mật gọi là "khúc luân" (曲輪; kuruwa). Bên trong "khúc luân" được chia ra nhiều khu: "Bản thành" (本城; Honjo), "Tây Chi Hoàn" (西の丸; Nishi no Maru), "núi Hồng Diệp" (紅葉山; Momiji yama) và "Xuy Thượng ngự uyển" (吹上御苑; Fukiage kyoen). "Bản thành" bao gồm "Bản Hoàn" (本丸; Honmaru), "Nhị Chi Hoàn" (二の丸; Ni no Maru) và "Tam Chi Hoàn" (三の丸; San no Maru). Đại Áo được đặt trong ba lớp thành quách là Bản Hoàn, Nhị Chi Hoàn và Tam Chi Hoàn, chia làm ba khu: Quảng phu, Ngự điện và Trường cục.
Quảng phu hướng.
"Quảng phu hướng" (広敷向; Hiroshikimuki) hoặc "Ngự Quảng phu hướng" (御広敷向; Ohiroshikimuki), là cửa ngõ ra vào Đại Áo, có bộ phận canh gác nghiêm ngặt.
Ngự điện hướng.
"Ngự điện hướng" (御殿向; Gotenmuki) là nơi sống và làm việc của tướng quân, ngự đài sở, sinh mẫu của tướng quân và đại ngự đài sở. Ngự điện bao gồm:
Trường cục hướng.
"Trường cục hướng" (長局向; Nakatsubone Muki) là nơi làm việc của các tổng quản và các dãy phòng ngủ của thị nữ, nô tì trong Đại Áo.
Áo nữ trung.
Đại Áo là một xã hội thu nhỏ, tập hợp hơn một nghìn phụ nữ với thứ bậc cao thấp khác nhau; bao gồm chính thê, trắc thất, tổng quản, thị nữ; được gọi chung là "Áo nữ trung" (奥女中; Okujōchū), có nhiệm vụ hầu hạ Tướng quân và gia tộc Tokugawa. Trong đó chỉ một số ít "Áo Nữ Trung" có tư cách tiếp kiến Tướng quân; số còn lại là các thị tỳ, nô bộc chuyên dọn dẹp, gánh nước, nấu nướng hay may vá. Chính thê của các Tướng quân tôn xưng "Ngự đài sở" (御台所; Midaidokoro) là người có quyền đứng đầu, thống lĩnh Đại Áo trên danh nghĩa; tuy vậy Đại Áo thường được quản lý bởi "Thượng lạp Ngự niên ký" hoặc các nữ quan tổng quản dưới quyền bà là "Ngự niên ký".
Chính thất "Ngự đài sở" và Trắc thất của các Tướng quân quá cố, theo thông lệ của phụ nữ quý tộc Nhật Bản, được Mạc phủ tôn các pháp hiệu như:
cắt tóc và lui về thiền viện tu hành như các tín đồ Phật giáo. Để phân biệt với các Ngự đài sở kế nhiệm, ngoài việc được tôn phong pháp hiệu thì các Ngự đài bàn sở góa phụ lấy thân phận tiên tướng quân phu nhân hoặc chính thất của Chinh di Đại tướng quân sau khi thoái vị - Đại Ngự Sở (大御所; "Ogosho") sẽ được tôn là Đại Ngự đài sở (大御台所; Ōmidai dokoro) cực cao quý, là người phụ nữ có địa vị tôn kính nhất được quyền tham dự chuyện chính sự của Mạc phủ. Đại Ngự đài sở được tiếp tục ở lại Đại Áo trong khi các Trắc thất của tiên tướng quân phải rời khỏi lâu đài và đi theo con trai của họ là những lãnh chúa đến đất phong tại các phiên.
Việc tuyển chọn Ngự đài sở được Mạc phủ đặc biệt chú trọng. Thông thường, Ngự đài sở phải có xuất thân trong sạch và cao quý; phải là các Hoàng nữ xuất thân từ kinh đô Kyoto hoặc là con gái của một trong "Ngũ nhiếp gia" (五摂家; Sekke), bao gồm: Nhất Điều gia (一条家; Ichijō ke), Nhị Điều gia (二条家; Nijō ke), Cửu Điều gia (九条; Kujō ke), Cận Vệ gia (近衛家; Konoe ke) và Ưng Tư gia (鷹司家; Takatsukasa ke). Nếu không phải con gái của năm đại gia tộc nêu trên thì phải lấy thân phận dưỡng nữ (con gái nuôi) của năm nhà ấy để tiến cung vào Đại Áo. Tất cả các cuộc hôn nhân giữa Ngự Đài sở và các tướng quân nhà Tokugawa đều là hôn nhân sắp đặt, thường là vì lý do chính trị. Theo quy định, Ngự đài sở thì không được phép có con.
Các cung nữ có nhan sắc cùng phẩm hạnh đoan trang theo hầu "Ngự đài sở" gọi là "Trung lạp" ("中臈"; Chūrō), được cất nhắc làm nàng hầu của Shōgun. Nàng hầu sinh được con trai nối dõi gọi là "Ngự bộ ốc dạng" ("御部屋様"; Oheya sama), sinh con gái gọi là "Ngự phúc dạng" ("御腹様"; Ohara sama), hoặc trở thành vợ lẽ chính thức.
Những tổng quản hầu hạ gia đình tướng quân có trách nhiệm quản lý các công việc lớn nhỏ trong Đại Áo, giữa các tổng quản cũng phân chia thứ bậc:
Một số tước vị khác thấp hơn:
=Những người phụ nữ nổi tiếng ở Ōoku=
=Ōoku trong văn hóa đại chúng=
Trong nghệ thuật hội họa Nhật Bản, có nhiều bức tranh nói về Ōoku rất nổi tiếng. Một series phim truyền hình rất ăn khách mang tên "Ōoku" cũng được FujiTV sản xuất. Hay những bộ phim khác như "Atsuhime" (Taiga NHK sản xuất), "Oh! Oku" (phim 2006), "Ōoku" (phim 2008)" và "Ōoku" (phim 2010). Một bộ manga có tên "Ōoku: The inner chambers" cũng lấy chủ đề về Ōoku.
Chú thích.
=Liên kết ngoài=